Chirurgia wieku podeszłego (chirurgia geriatryczna)

Społeczeństwo polskie starzeje się. W 2035 roku 25% populacji Polski będzie w wieku powyżej 65 roku życia, a liczba osób powyżej 80 roku życia podwoi się. Wraz z wiekiem nasze rezerwy witalne zmniejszają się. Tempo tych zmian jest różne wśród ludzi.

Dodatkowo choroby towarzyszące, zażywane leki, przebyte operacje mogą mieć wpływ na pogłębienie tych zmian. Dlatego też obecnie wiek kalendarzowy nie powinien odgrywać żadnej roli w kwalifikacji do zabiegu operacyjnego.

Niestety często tak jest! Jak pokazują badania, osoby starsze są często nieprawidłowo leczone z uwagi na wiek lub długą listę chorób towarzyszących, mimo, że żadna z nich nie jest kliniczne istotna. Z drugiej strony, szacuje się, że około 30% pacjentów w wieku powyżej 65 roku życia, kwalifikowanych do operacji, ma co najmniej jedną chorobę, która nie została zdiagnozowana na podstawie tradycyjnie wykonywanych przed zabiegiem badań biochemicznych, obrazowych czy konsultacji specjalistycznych.

Wszystko to powoduje, że ryzyko operacyjne jest przeszacowane (prowadząc do nieadekwatnego do sytuacji leczenia) lub niedoszacowane (prowadząc do zwiększonego ryzyka powikłań pooperacyjnych). Dlatego też, obecnie uważa się, że ustalenie ryzyka operacyjnego w oparciu o Całościową Ocenę Geriatryczną może pozwolić na bardziej precyzyjne ocenę pacjentów w tej grupie wiekowej.

Chirurgia geriatryczna jest nową dziedziną, której kluczowym punktem zainteresowań są osoby powyżej 65 roku życia. Odpowiednia ocena przedoperacyjna, dobór odpowiednich technik leczenia oraz opieka pooperacyjna mogą pozwolić znacznie ograniczyć to ryzyko.

W naszym Centrum wykorzystujemy najnowsze zdobycze chirurgii geriatrycznej celem przedoperacyjnej oceny ryzyka zabiegu chirurgicznego oraz dobrania odpowiedniej metody leczenia.

Co to jest Całościowa Ocena Geriatryczna?

Z definicji jest to wszechstronny proces diagnostyczny służący identyfikacji problemów i potrzeb medycznych oraz pozamedycznych starszego pacjenta, określeniu optymalnego dla niego postępowania diagnostycznego, leczniczego i rehabilitacyjnego oraz sposobu i trybu kontroli uzyskanych efektów leczenia.

Z jakich elementów składa się Całościowa Ocena Geriatryczna?

Podstawę oceny pacjenta w podeszłym wieku stanowi prawidłowo zebrany wywiad lekarski oraz badanie fizykalne, poszerzone o kwestionariusze oceny geriatrycznej obejmujące następujące obszary: sprawność funkcjonalną, choroby towarzyszące, sprawność poznawczą oraz nastrój, ocenę stanu odżywienia, ocenę czynników społeczno-środowiskowych. Dodatkowo powinno ocenić się narządy zmysłu słuchu, wzroku, węchu i smaku, jakościową i ilościową ocenę snu, szczegółowy wywiad dotyczący przebytych w ciągu ostatnich 12 miesięcy upadków oraz ocenę w kierunku nietrzymania moczu i/lub stolca.

Co to jest zespół kruchości?

Zespół ten jest związany z zmniejszeniem fizjologicznych rezerw i obniżeniem odporności na czynniki stresowe wynikający ze zmniejszonej wydolności wszystkich narządów i układów oraz złożonej dysregulacji, co w konsekwencji zwiększa ryzyko niekorzystnych następstw.

Kluczowe elementy chirurgii geriatrycznej:

- W chirurgii geriatrycznej, kluczowa jest świadomość faktu, że pacjent to nie jest „starszy dorosły” i rutynowe postępowanie może nie przynieść spodziewanego efektu, a jedynie zwiększyć ryzyko powikłań.
- Wiek metrykalny i biologiczny różnią się, a wraz z wiekiem te różnice pogłębiają się coraz bardziej.
- Tempo starzenia się ma charakter indywidualny i nie jest jednakowy w poszczególnych narządach i układach.
- W grupie osób starszych, zabieg operacyjny jest jednym z najsilniejszych czynników ryzyka inwalidztwa i zależności od opieki osób drugich, szczególnie u osób z zespołem kruchości.