Jak przygotować pacjenta do operacji?
Przygotowanie do zabiegu operacyjnego obejmuje zarówno sferę psychiczną, jak i sferę fizyczną. Gdy pacjent dowiaduje się o konieczności przeprowadzenia operacji, najczęściej ma wiele pytań. Personel medyczny musi poświęcić mu czas, aby rozwiać wszystkie jego wątpliwości dotyczące leczenia i powrotu do poziomu aktywności sprzed operacji.
Operacja to duże obciążenie dla organizmu. Trudno też uniknąć stresu, który jest naturalny w takiej sytuacji, ale może nasilić powikłania pooperacyjne. W przypadku operacji nagłych kompleksowe przygotowanie pacjenta nie jest możliwe. Większość zabiegów to jednak zabiegi planowane, zatem na przygotowanie pacjenta jest nawet kilka tygodni.
Przygotowanie psychiczne, czyli pokonać lęk przed operacją
Przed zabiegiem operacyjnym lub inwazyjnym badaniem diagnostycznym pacjent może odczuwać niepokój. Lęk przed operacją jest ściśle związany z:
-
zakresem zabiegu operacyjnego,
-
osobowością, wiekiem i wykształceniem pacjenta,
-
płcią – z badań wynika, że kobiety wykazują wyższy poziom lęku niż mężczyźni,
-
rokowaniami.
Także znieczulenie ma znaczenie. Pacjenci gorzej reagują na znieczulenie ogólne niż na znieczulenie miejscowe.
Lęk przed operacją to naturalna reakcja. Rozmowa z pacjentem jest zatem kluczowa. W niektórych przypadkach warto wykonać badania psychologiczne, pomocna może być też pomoc psychologiczna. Pacjentom korzystającym z usług Specjalistycznego Centrum Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej informacji o poszczególnych zabiegach udziela doc. Kenig, specjalista chirurg ogólny i onkologiczny.
Jednym z elementów psychicznego przygotowania pacjentów jest też edukacja zdrowotna. Jeżeli zabieg operacyjny ma polegać na wycięciu guza nowotworowego, to pacjent powinien wiedzieć, jakie czekają go dalsze etapy leczenia i jaką dietę będzie musiał wdrożyć. Gdy pacjenta interesują badania kliniczne, również powinien otrzymać rzetelne informacje o ich przebiegu.
Przygotowanie fizyczne pacjenta przed operacją
Operacja zawsze musi być poprzedzona badaniami. Jeżeli to konieczne, pacjentów kieruje się na badania psychologiczne. Zawsze wymagane są badania laboratoryjne (np. morfologia krwi, badanie ogólne moczu). W przypadku osób powyżej 65. roku życia wykonuje się Całościową Ocenę Geriatryczną (więcej o niej można przeczytać w zakładce „Chirurgia geriatryczna”).
W zależności od wdrożonego wcześniej leczenia lub procedur przygotowujących pacjenta do operacji, konieczna może być optymalizacja stanu zdrowia przed zabiegiem operacyjnym. Dokumentacja medyczna powinna zawierać wywiad z pacjentem. Na podstawie uzyskanych wyników oraz informacji wprowadza się optymalizację, która polega m.in. na:
-
zmniejszeniu masy ciała u osób otyłych – otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań,
-
zaleceniu pacjentowi odstawienia palenia tytoniu – palenie papierosów może negatywnie wpłynąć na leczenie ran,
-
przeprowadzeniu dodatkowych badań u pacjentów, u których zdiagnozowano np. cukrzycę.
Zoptymalizowanie stanu zdrowia pacjenta może korzystnie wpłynąć na wyniki przeprowadzonego leczenia i obniżyć ryzyko wystąpienia powikłań po operacji.