Przełyk Barretta to stan przedrakowy, który polega na pojawieniu się nieprawidłowego nabłonka walcowatego w miejsce nabłonka płaskiego w dolnym odcinku przełyku (przemieszczenie granic między nabłonkiem płaskim przełyku i nabłonkiem walcowatym żołądka, tzw. linia Z).
Klasyczny obraz pacjenta to biały mężczyzna w średnim wieku (>50 r.ż.) z przewlekłą chorobą refluksową przełyku trwającą kilka-kilkanaście lat. Do innych czynników ryzyka należą:
- przepuklina rozworu przełykowego,
- zwiększone BMI,
- otyłość typu brzusznego.
Do rozpoznania przełyku Barretta wykorzystuje się endoskopię z pobraniem wycinków i badaniem histopatologicznym. Tego rodzaju badanie przesiewowe zaleca się pacjentom powyżej 60. roku życia z długoletnią historią choroby refluksowej przełyku (>10 lat).
Przełyk Barretta zwiększa ryzyko rozwoju raka gruczołowego przełyku. Ryzyko to rośnie o około 0,5% w skali roku. W przypadku rozpoznania (potwierdzenie zmiany w dwóch badaniach endoskopowych z pobraniem wycinków) należy wykonywać badania kontrolne co 6-12 miesięcy lub przystąpić od razu do leczenia endoskopowego. Wybór zależy od stopnia zmiany nabłonka oraz od stanu klinicznego pacjenta, jego chorób towarzyszących i czynników ryzyka.
Najczęstszą metodą leczniczą jest endoskopowe usunięcie błony śluzowej poprzez niszczenie jej za pomocą terapii fotodynamicznej lub falami radiowymi. Dodatkowo w leczeniu wykorzystuje się leki hamujące wydzielanie kwasu solnego – głównie inhibitory pompy protonowej. Po wykonanym zabiegu i stosowaniu leczenia inhibitorami pompy protonowej u większości chorych z czasem dochodzi do wymiany nabłonka przełyku na właściwy nabłonek płaski. U osób z dysplazją dużego stopnia i wysokim ryzykiem progresji nowotworowej można rozważyć wycięcie przełyku.